Balans Stoommachine met stoomketel
Balance Steam engine with vessel

Dit was mijn eerste modelbouwproject, gemaakt eind 2001. Een zeer bekend en populair model volgens de tekening 60.01.012 van het NVM tekeningen archief. De originele machine werd o.a. gebruikt om er polders mee leeg te pompen en bevat, behalve de typisch houten balansarm, het unieke parallellogram van Watt waarmee dwarskrachten op de zuigerstang worden geminimaliseerd. Aanvankelijk liet ik het model lopen op luchtdruk. Daarvoor gebruik ik een compressor uit een oude ijskast. Een ideaal apparaat voor het testen op lekken en ook om de machine er eenvoudig op te laten lopen. Het levert een maximale druk van ca 5 ato met een zeer behoorlijk debiet en het maakt nauwelijks geluid.
Later heb ik er een stoomketel voor gebouwd volgens eigen ontwerp. Ik heb daarbij wel gebruik gemaakt van de beschrijvingen en tekeningen uit het bekende boek "Model Stoommachines" van Rob van Dort / Joop Oegema.
De machine loopt probleemloos en het mooist met relatief laag toerental van ca 120 slagen per minuut.

This was my very first modelling project end of 2001. A well known and very popular steam model. This Steam engine was used till medio 1900 in Holland to pump water out of the polders. Typical is the wooden trailing arm and also the Watt parallelogram to compensate shearing forces on the piston driving rod. The steam vessel is of own design, heated with a spirits burner and with a central flame chimney.
This model engine runs without any problem and most beautiful with a dignified tempo of about 120 strokes per minute.

 

Revisie van een Burrell stoomwals
Revision 50 year old Burrell steam roller

Een collega van mijn zoon hoorde dat ik aan modelbouwwerk was begonnen. Hij bezat een ca 50 jaar oude stoomwals die "vermoedelijk ergens lekte" en vroeg of ik die wilde repareren. Deze fantastisch gemaakte machine lekte echter bijna overal waar dat maar mogelijk was. Verder zat het gehele drijfwerk aardig vast en er moesten nogal wat onderdelen gerepareerd of vernieuwd worden. Daartoe moest vrijwel de gehele machine gedemonteerd worden. Dat heeft mij wel geleerd hoe een werkelijk zeer complete stoommachine in elkaar steekt.
De revisie slaagde en de machine loopt weer perfect, zij het op lucht en niet op stoom. Het bleek namelijk niet mogelijk om de lekken in de vuurkist vuurvast te dichten zonder dat de dubbelwandige ketel met 18 vlampijpen uit elkaar zou vallen door het lossmelten van de soldeerverbindingen. Ik vond dat een te riskante onderneming, mede omdat de machine andermans eigendom was.Van deze machine waren geen tekeningen of andere gegevens beschikbaar. Pas later, en bij toeval, ontdekte ik dat het hier een Burrell stoomwals betrof toen ik in het boek van Rob van Dort/Joop Oegema zat te lezen.

My son's collegue heared about my modelling work and he asked him if I coud bring a 50 year old Burrell Steam Loc back to life. He thought "there was a leakage somewhere". That appeared to be a big understatement because almost everything was malfunctioning on it. Sorevising was quite a job but I succeeded and learned a lot about steam engines with this work. The engine became as good as new as the pictures left show.

Een stoomwalsje voor kleinzoon Gijs
Little steamroller for grandson Gijs

 

Dit walsje heb ik gemaakt voor mijn kleinzoon Gijs als cadeautje voor zijn 2e verjaardag. Het is meer bedoeld als sierlijk aandenken voor later dan als speelgoedje.
Ik ben uitgrgaan van het stoomwalsje "De Mug" volgens de tekeningen 40.10.003 van het NVM archief. Een model met een oscillerende cilinder/stoomschuif, gemonteerd op de ketel zonder vlam- of waterpijpen.Met alle respect een wel heel eenvoudig ontwerp dat ik daarom heb uitgebreid met een tandwielaandrijving op de achterwielen, een stuurinrichting op de voorwielen en een stoomfluitje. Voorts heb ik het walsje nog fors opgetuigd met uiterlijkheden, waarbij ik mij voornamelijk heb laten inspireren door de inmiddels door mij gerestaureerde Burrell. Daardoor lijkt het alsof de Burrell een jong heeft gebaard; zie de foto's links van deze tekst.
Ik besloot het walsje niet te kwellen met vuur en stoom omdat de stoomopbrengst te laag zou zijn om het walsje aan te drijven, maar ook omdat er veel aan gelakt en gepolijst is en ik het zonde vond om dit door het vuur verwoestend te laten aantasten. Het loopt wel mooi op luchtdruk van ca 1 ato; zie de video links
Het walsje pronkt nu in de vitrinekast van zijn papa en mama.
Als Gijs wat ouder is moet hij het maar eens proberen of hij dit machientje met een fietspomp kan laten lopen.

I made this little steam loc for my grandson Gijs as a present for his 2nd anniversary, so more as a keepsake to his grandpa then as a toy. The Burrell engine above inspired me to design this much smaller engine. Although it is possible that it runs on steam I decided not to torture this beautiful thing with a lot of heat and splashing steam and hot water. It runs perfectly and very safe on pressed air out of a bicycle pump as you can see on the video on the left.

Revisie van een verticale stoommachine
Revision 75 year old steam engine

Toen ik bij het 40-jaar huwelijksfeest een Stirling motortje cadeau deed aan het echtpaar Voets (zie nr.4 op Stirling overzicht) vroeg een van hun familieleden of ik een zeer oude stoommachine wilde restaureren. Het ca 75 jaar oude familiestuk bleek te bestaan uit een zak met ca 160 losse onderdelen; zie foto links. Omdat er geen tekening of foto van bestond was het aanvankelijk een hele legpuzzel om de juiste plaats voor ieder onderdeel op te sporen! Maar zoals het met legpuzzels meestal gaat wordt het oplossen gemakkelijker naarmate er meer stukjes op hun plaats liggen. Bovendien bleek eigenaar Remco Grol over een goed visueel geheugen te beschikken, zodat een paar telefoontjes ook nog hielpen.
De revisie slaagde wonderwel en resulteerde in een werkelijk prachtige en unieke verticale machine, die goed loopt op stoom uit de overigens tamelijk eenvoudige stoomketel; zie onderliggend foto.
De machine is teruggegaan naar de eigenaar en heeft daar een mooi plaatsje gekregen in de woonkamer.

A friend came up with a 75 year old family property and asked me to revise this. This property appeared to be a bag with 160 loose parts of something that r was a steam engine a long time ago; no pictures, no drawings. A complete puzzle to assemble this parts to an engine that matched the friend's memory. The two roll-over pictures on the left show the spread-out parts and the result after solving the puzzle.

Revisie van een horizontale stoomwals
Revision 100 year old steam engine

Oud collega Allard Boomkens had op zolder een schoendoos staan met onderdelen van een speelgoed stoommachientje. Het unieke ervan was niet zozeer de techniek ervan, maar wel dat het volgens zijn zeggen meer dan 100 jaar oud was! Ik mocht het wel hebben en aanvaarde dat graag omdat ik het optuigen van zo'n stukje antiek zeker de moeite waard vond.
Ik moest wel de oscillerende cilinder met zuiger en stoomschuif vernieuwen, overigens met de originele afmetingen. Voorts heb ik er een aantal zaken aan toegevoegd zoals een overdrukbeveiliging met voorziening voor het stoom afblazen, een set transmissie assen met poulies en een kleine dynamo die een straatlantaarntje laat branden.
Het is een aardig stoommachientje geworden dat goed loopt op stoom uit de eigen ketel, die overigens geen vlam- of waterpijpen bevat. Om voldoende stoom te maken is de spiritusbrander dan ook tamelijk fors uitgevoerd met drie pitten. Links een foto van vóór de revisie en daaronder een foto erna.

A collegue found a shoe box on his attic with parts of a very old steam engine. Trusting on family legends he estimated the thing was about 100 years old !
He asked me to overhaul it and make it run again. It was a rather simple construction, so apart for revising I add some extra things like a transmissin system and a little generator to light a kind of streetlamp as you can see on the picture on the left. It runs on steam feeding the vessel with three rather big spirits flames.

Een speelgoedtreintje voor kleinkinderen
Little toy train for grandsons

De kleinkinderen Gijs en Wouter hebben een houten treinbaantje. Hun papa denkt dat ik alles kan maken en vroeg of ik daar een electrisch treintje voor kon prutsen. Hij zou wel zorgen voor een motortje dat klein genoeg was om erin te passen. Natuurlijk heb ik de uitdaging aanvaard.
Het is wel een aardig treintje geworden met de namen van de kinderen erop, maar het bleek helaas te zwaar om de bochten te kunnen nemen op de houten treinbaan. De vier staafbatterijtjes zitten in de kolenwagen en het motortje met tandwieltjes voor de wielaandrijving in de locomotief. Maar het vermogen bleek dus te klein, anders dan het treintje ermeer rechtuit te laten rijden op een gladde ondergrond.
Het pronkt nu in de vitrinekast van papa en mama en zal vermoedelijk niet meer op de houten baan terecht komen.
Maar natuurlijk bewaart papa het voor het nageslacht.

My son in law challenged me to make a little electrical steam engine that should run on the wooden railroad of his sons Gijs and Wouter. He supplied me with a little electrical motor to build this in. I provided it with a wagon behind with the batteries in it for the power supply. Although it looks nice with the names of my grandsons on it it appeared to be to heavy to run well along the sharp curves of the wooden rail road. It only runs on a flat and smooth floor. In that sense it was not a real success, but daddy is keeping it in his disply case as a keepsake to grandpa.

Een "pop-pop" bootje voor Wouter
Little pop-pop boat for grandson Wouter

Surfend op Internet kwam ik een zgn. "pop-pop" bootje tegen. Een uiterst simpel maar juist daarom een zeer grappig bootje, dat voortgestuwd wordt door stoomstootjes uit een klein waterreservoir met daaraan 2 buisjes die in de achterwand van het bootje zijn gesoldeerd en wel zodanig dat de uiteinden ervan voortdurend onder water blijven. Het waterreservoirtje wordt in het bootje met een waxinelichtje tot kokens toe verhit.
Onze kleinzoon Wouter zou enkele weken later 2 jaar worden en ik dacht dat dit wel een leuk cadeautje voor hem zou zijn. Niet dat hij er dan iets mee kan doen, maar het is voor later wel een uniek aandenken aan zijn prutsende opa. Bovendien vindt zijn papa dit soort grapjes wel leuk, dus kan hij er voorlopig mee spelen.
Ik heb mij echter nog nooit zo in "eenvoud" vergist. Ik deed er ca 3 volle weken over om het ding echt aan de praat te krijgen!! Het is me uiteindelijk wel gelukt, maar voor de beschrijving van de omwegen die ik moest bewandelen heb ik een extra pagina / additional info nodig.
Het bootje tuft er nu lustig op los zolang het waxinelichte brandt. Dit met een uitdagend gepruttel, alsof er een echte stoommachine in ligt; zie de video:
https://www.youtube.com/watch?v=aWmUAHdYtoQ

 

Surfing on Internet I encountered a so called "pop-pop" boat. A very simple and funny toy, driven by a small candle making small steam pulses in a small box with2 tubes leading the steam out and back again through the back side of the boat into the water; see the extra pagina for further clarifications. I thought this could be a nice present for my grandson Wouter by occasion of his 2nd anniversary. It appeared not that simple as I assumed at the start, but after some 2 weeks with lots of experiments I succeeded in making this cute toy, based on this "pop-pop" principle; see the video on the left.

Slingeraapje Teun (5 aug 2006) 
Little swinging monkey for grandson Teun
 






     

Kleinkinderen Gijs en Wouter hebben er een broertje Teuntje bij gekregen en voor hem wilde ik natuurlijk ook iets stoers maken. Ik heb ooit eens een miniatuur stoommachientje gemaakt met een oscillerende cilinder en een zuiger met een diameter van 3mm en slag van 7mm en dat heb ik nu voor dit tuigje gebruikt. Bij de supermarkt zie ik al jaren een aapje rondslingeren op een draaiende rekstok en dat bracht mij op het idee om zo'n rekstokje aan te drijven met dit stoommachientje met Teuntje eraan in plaats van een aapje. Ik heb gekozen voor luchtdruk uit een fietspomp in plaats van stoom uit een ketel. De belangrijkste reden is dat ik daarmee spiritusvuur, hete stoom en gespetter van heet water vermijd en het tuigje daarmee 100% veilig maak voor de kinderen. Verder begint het machientje meteen te lopen als de fietspomp wordt ingedrukt en kunnen de broertjes er een wedstrijd van maken wie Teuntje het snelst kan laten slingeren. Het stoommachientje kan niet langzamer lopen dan ca 2000 toeren per minuut, waardoor ik een forse vertraging van ca 1 op 250 moest aanbrengen tussen stoommachine en rekstok om Teun met een rustig tempo te laten slingeren. Het geheel is gemonteerd op een kunststof vaatje van 350 cc voor het bufferen van de toegevoerde lucht. Er zit ook nog een fluitje op dat zich laat horen als er op gedrukt wordt.Teuntje is amper 2½ maand oud, dus voorlopig zal het wel speelgoed zijn voor papa, Gijs en Wouter denk ik zo.

My two grandsons Gijs and Wouter got a new brother Teun and for him I had to make a sturdy thing too of course. Having a little steam engine with oscillating cylinder and being inspirated by a swinging monkey in a discount store I decided to make a horizontal bar with puppet Teun swinging around as the steam engine was feeded with pressed air out of a bicycle pump. There is also a whistle on it making its noise when it is pressed. Little Teun was nearly 2.5 months old at that time, so for the time being his brothers Gijs and Wouter will compete who can swing Teun the fastest pressing on the bicycle pump. The speed shown on the video below the pictures on the left is a result of my pumping efforts.

Pop-Pop Draaimolen met kleinkinderen en Opa
Pop-Pop Merry-go-round
with grandchildren and Grandpa

"Newton Cradle" voor kleinzoon Gijs
"Newton Cradle" for grandson Gijs

Aad van der Staal uit Ridderkerk had ca 50 jaar geleden een speelgoed Stirling motortje gekregen van zijn grootvader. Hij schat de leeftijd van deze motor daarom op ca 90 jaar. Zoals Aad zelf zei "spatte de antiquiteit er van af". Het was ook duidelijk te zien dat het ding jarenlang in ruste was geweest. Een kennis van hem had er nog wel wat aan gedaan, maar lopen was er niet bij. Aad vroeg mij of ik iemand wist die dit motortje weer nieuwe glorie zou kunnen inblazen en nadat hij mij wat foto's had gestuurd bood ik aan om de restauratie ter hand te nemen. Het leek mij wel een leuk en dankbaar klusje.
Na een dag of tien flink spitten lukte het mij om het ding weer goed aan de praat te krijgen en als dank voor zijn zeer goed loopgedrag heb ik het ding ook maar een nieuw pak aangetrokken.
De foto links en de video daaronder toont het eindresultaat en de onderliggende foto (beweg muis over foto) laat zien hoe de motor er als een uitgebluste grijsaard uitzag toen Aad het kwam brengen.
Ik was best tevreden met het resultaat en Aad liet blijken dat hij er overgelukkig mee was; zie de video links

About 50 years ago Mr. Aad van der Staal got a Stirling toy engine from his grandfather. He estimates that this engine is about 90 years of age. He was looking for someone who was willing to restore his antique property. I offered him to do this nice and thankful small work.
It was clear that this engine was sleeping for a lot of years and it was absolutely not awake when Aad brought me this greybeard.
After some ten days of "spitting" work I succeeded to awake the old man and because he runned so well again I gave him a new suit also. The picture on the left and the video below that show the remarkable rejuvenation of the greybeard. On the underlaying picture (move mouse over picture) you can see how the old man arrived at the hospital.
Aad is more then happy with the result and so am I; see the video on the left.

Stirling Aad van der Staal
Wiggers kit HH-88-370
Stirling Aad van der Staal
Wiggers-kit HH-88-370

Na het restaureren van de 90-jaar oude Stirling (zie hier boven) wilde Aad graag een moderne "look-alike" hebben. Hij vond die bij de Fa Wigger in Duitsland en schafte zich een bouwkit aan (beweeg muis over de foto voor de onderliggende foto). Ik beloofde hem om het spul te assembleren. Dit assembleren bleek echter volledig bouwwerk te zijn want de kit bestond uit drie onbewerkte gietstukken, een boel alleen grof op maat gezaagde uitgangsmaterialen en een tekening pakket. Het heeft mij ca 80 aardige uurtjes gekost maar het leverde een voortreffelijk lopend model op. Een erg stoer model dat wel behoorlijk vuur nodig heeft van twee pitten op een spiritus brander; een "SUV" onder de Stirling modellen als je het mij vraagt, maar hij ziet er wel goed uit.

 

After restoring the 90-year old Stirling (see above) Aad was looking for a "today's look-alike" and he found it in the Wiggers catalog: model HH-88-370. He ordered the building kit (move mouse over picture to see underlaying picture) after I promised him to assemble the parts. But this assembly appeared to be almost building from scratch because the kit contained three unmachined castings and a lot of basic materials that had to be machined also according to the supplied drawings. I spend about 80 net and nice hours to transform the kit into a very well running engine. A sturdy Stirling but looking good.

LED Cube Maarten

Mijn schoonzoon Maarten is een zeer bekwame software ontwikkelaar van beroep en hij vatte het idee op om in zijn vrije tijd een zgn. LED Cube te maken waarmee hij 125 led lampjes individueel en ook gecombineerd kan laten oplichten met een ingenieus stukje electronica in de voet van de kubus. Met een zelf gemaakt software programma kan hij dan talloze en willekeurig bewegende lichtpatronen maken. Hij legt het uit op zijn website:
http://www.fampennings.nl/maarten/ledcube/index.htm
De ledjes zijn op een draadkubus gesoldeerd waarvan de aansluitpunten doorlopen tot in de voet zodat die daar aan de electronica gesoldeerd kunnen worden. Het patroon van de horizontale en verticale draden met de aangesoldeerde ledjes is dus zodanig dat iedere ledje individueel of in groepen kan worden aangestuurd door die electronica.
Voor het maken van het mechanisch deel van de kubus is Maarten wat minder goed ingericht en dus kwam ik met hem overeen dat ik dat gedeelte zou maken. Vooral het maken van de draadkubus met de ledjes er aan gesoldeerd was een aardig puzzeltje. Er was ook wel wat "chirurgenwerk" voor nodig om ervoor te zorgen dat de hele draadkubus zo goed mogelijk symmetrisch werd. Daarbij heb ik gebruik gemaakt van houten soldeer mallen waarin ik de ledjes en de diverse draden eerst precies op de juiste steek kon fixeren. Door het solderen met vloeimiddel en het wegslijpen van overtollig soldeertin was het uiterlijk van de draadkubus minder fraai geworden zodat ik alle draden daarna wit heb gelakt. Om de draakubus heen is een transparante kubus gemaakt van perspex platen die vastgezet is in uitgefreesde sleuven in de bovenplaat van de voet. De perspex bovenplaat heeft hetzelfde gatenpatroon als dat in de voetplaat. Daar steken alle verticale draden van de draadkubus in zodat die ook daar netjes op de juiste steek worden gefixeerd.
De foto's links tonen het resultaat en de video met wat Maarten ervan gemaakt heeft.

My son in law is a very qualified software engineer and he conceived the plan to build a so called LED Cube in his free time with what he can light 125 led's individually and grouped with an ingenious electronic circuit in the base of the cube. Consequently he can make all kinds of nice and moving light patterns with the aid of a self made software program. He explains it on his web site:
http://www.fampennings.nl/maarten/ledcube/index.htm
The led's are soldered on a threaded cube from what the connection points are inserted in the upper plate of the base so they can be soldered to the electronic board. So, the pattern of the vertical and horizontal threads with the led's on it has been made such that the led's can be lightened individually ore grouped by this electronics.
Maarten is somewhat less equipped to make the mechanical part of this cube so we decided that I should make this part. Especially making the treaded cube with the leds soldered on it was a nice puzzle. Some "surgeon work" was needed to achieve a good as possible straight symmetry for the threaded cube. For that I used some wooden soldering jigs in what I could fix the led's and the diverse threads with the required pitch. After soldering with flux and grinding off the surplus of soldering tin the treaded cube didn't look well so I painted all treads white after. Over the treaded cube there is a transparent cube made from Perspex plates that is fixed in groves in the upper plate of the base. In the upper Perspex plate there is the same hole pattern as in the upper plate of the base in what the vertical threads insert so the threads are fixed exactly on the right pitch there also.
The pictures on the left show the result and the video showing what Maarten made of it.

PopPop Fontein / PopPop Fountain

Klik hier voor de pagina met toelichting, foto's en video

Click to page for text, pictures and video

Woordklok / Word Clock

Klik hier voor de pagina
Click here for page

Van boven naar onder:

Chinees Tangram puzzle / Gyroscoop / "Gijs mepper"
Flessen opener / Speeltol / Burr puzzel
Tablet standaard / Poppenbed "Sabine" / Fietstakel
Kandelaar / Kerststal / Houten puzzel
Beeldje Gijs / Windmeter / Regelsysteem voor septic tank
Pepermolen Debbie / Neushoorn Bart / Maquette Folkert Bonaire

From top to bottom:

Chinese Tangram puzzle / Gyroscope / "Gijs battle toy"
Bottle opener / Play toll / "Burr" puzzle
Tablet stand / Dollhouse bed "Sabine" / Bicycle hoist
Candle stick / Christmas stable / Wooden puzzle
Sculpture Gijs / Anemometer / Control system for septic tank
Pepper mill Debbie / Rinocerous Bart / Maquette Bonaire Folkert

My Lego Technic models
Klik op een foto voor de betreffende video
Click on picture for the concerning video